We kunnen onze emoties onderscheiden in primaire en secundaire emoties. En dit artikel neem ik je mee in het verschil tussen deze twee emoties. Leren omgaan met emoties is in mijn ogen dé nummer 1 les die we eigenlijk op de (basis)school hadden moeten leren.

Primaire emoties zijn basisemoties (blij, bedroefd, boos, bang) en zetten je aan tot actie of geven aan dat je rust moet pakken. Zelfs als het oncomfortabel voelt komen ze vaak iets positiefs brengen.

Volgens neuroloog en wetenschapper Jill Bolte Taylor zijn emoties een stroom aan energie dat door ons lichaam gaat en niet langer dan 90 seconden duurt. Tevens geeft zij aan dat emoties een cyclus hebben en dat een emotie die niet helemaal doorvoeld is bevriest en een blokkade wordt in je lichaam, oftewel een secundaire emotie. 

Secundaire emoties ontstaan wanneer je een primaire emotie onderdrukt, ontkent of rationaliseert. Je rent als het ware weg van je emotie door uit je lichaam te gaan en in je hoofd te leven. Soms is dat een overlevingsmechanisme van het brein om pijn niet te voelen of je hebt nooit echt goed geleerd hoe om te gaan met je emoties. 

Voorbeelden van secundaire emoties zijn: klagen, je gefrustreerd voelen, slachtoffergedrag, continue onzeker zijn, geen verantwoordelijkheid durven te nemen.

Zo een 6 jaar geleden merkte ik dat ik onwijs veel last had van onderdrukte secundaire emoties. Ik voelde mij dag in dag uit gefrustreerd en nam ook niet echt verantwoordelijkheid om hier wat aan te doen en aan mijn droomleven te werken.

Ik belandde telkens in situaties waar ik geen grip op had. Dit is dus een gevolg van het niet helemaal kunnen toelaten van je emoties, niet in verbinding staan met je lijf en veel in je hoofd leven. Hoe vaker je uit je hoofd komt hoe fijner je leven zal zijn omdat je meer ruimte kunt bieden aan je primaire emoties.

Primaire emoties zijn signalen van je lichaam en willen je geen kwaad doen. Het is ons ratio dat ervoor zorgt dat we de cyclus die Jill Bolte Taylor benoemt, niet volledig af kunnen maken. Wanneer je je primaire emoties de ruimte biedt zullen ze in de toekomst op een minder nare manier aandacht van je vragen. Uiteraard zijn we hier niet gekomen om ons ratio te bekritiseren. Ons ratio kent zeker ook hele mooie en sterke kanten.

Het verschil tussen primaire en secundaire emoties?
– Primaire emoties duren heel kort en voelen krachtig aan.
– Secundaire emoties ontstaan wanneer we oordelen (over een primaire emotie).

Stel je moeder stuurt je een whatsappje met “leef je nog?” en jij voelt hier irritatie bij (primaire emotie). Als je wat dieper gaat graven in je onbewuste dan kom je daar tegen dat je door deze uitspraak je niet goed genoeg voelt (secundaire emotie). En daarenboven komt je mind nog eens bemoeien met dat je beleefd moet zijn tegen je moeder (onderdrukking) en je je onvrede niet mag uitten. Een gevolg kan zijn dat je hierdoor nog minder contact met je moeder wilt en dat het contact moeizaam zal verlopen.

Je zou jezelf kunnen helpen om veel aandacht, liefde en heling te sturen richting de secundaire emotie en de belemmerende overtuiging “ik ben niet goed genoeg”. En je zou wanneer je moeder je weer zo een appje stuurt jezelf een nieuwe overtuiging kunnen aanleren: “Hey! Deze meid mist mij, stiekem mis ik haar eigenlijk ook, laat ik haar een minuutje FaceTimen”.

Vertraag, verhoog je bewustzijn en doe onderzoek naar wanneer jouw primaire en secundaire emoties opkomen om vervolgens (bijvoorbeeld middels coaching) je belemmerende overtuigingen te doorbreken.

Wil je verder aan de slag met je belemmerende overtuigingen, primaire en secundaire emoties? En wil je beter leren omgaan met de wat minder comfortabele emoties? Download het (gratis) stappenplan “In 5 stappen leren omgaan met emoties”: KLIK HIER.

Liefs,

Anaïta Nasser van The School of Mental Health

P.s. Check ook zeker mijn Instagram voor meer tips & tricks over omgaan met emoties klik hier @theschoolofmentalhealth